TUYÊN TRUYỀN
NGÀY PHÁP LUẬT VIỆT NAM 9/11
Chủ đề: “Luật An ninh mạng – Bảo vệ dữ liệu cá nhân”
(Theo Kế hoạch 353/KH-THT, ngày 15 tháng 10 năm 2023 trường THPT THT)
Ngày Pháp luật Việt Nam 9/11
Thực hiện Kế hoạch số 3381/KH- GDĐT ngày 21 tháng 7 năm 2023 của Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh về Tổ chức “Ngày pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam - 9/11” năm 2023. Cụ thể hóa việc thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 09/12/2003 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân.
Nhân dịp kỉ niệm 77 năm Ngày Pháp luật Việt Nam (9/11/1946 - 9/11/2023), kỉ niệm 11 năm thi hành Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật, sáng thứ 2 ngày 06 tháng 11 năm 2023, trường THPT Trần Hữu Trang tổ chức buổi sinh hoạt Chuyên đề Hưởng ứng Ngày Pháp luật nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam 9/11 với Chủ đề “Luật An ninh mạng – Bảo vệ dữ liệu cá nhân” cho toàn bộ giáo viên, nhân viên và học sinh toàn trường
Cô Trần Thị Yến Ngọc_Phó Chủ tịch Công đoàn; TTCM, phụ trách công tác Pháp chế phổ biến giáo dục pháp luật đã ôn lại nguồn gốc, ý nghĩa Ngày Pháp Luật Việt Nam 09/11 năm 2023. Qua đó, giáo dục sâu sắc việc đề cao giá trị pháp luật trong Nhà nước pháp quyền, hướng mọi tổ chức, cá nhân có hành vi, thái độ xử sự đúng đắn theo pháp luật.
Cô Trần Thị Yến Ngọc tuyên truyền về Ngày pháp luật Việt Nam 9/11
Chủ đề: “ Luật An ninh mạng – Bảo vệ thông tin cá nhân”
Ngày 09/11/1946, bản Hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa được ban hành. Sau đó là Hiến pháp năm 1959, 1980, 1992, 2013. Theo đó, những giá trị dân chủ, quyền con người, quyền công dân, về mô hình nhà nước của dân, do dân, vì dân đã được ghi nhận trong Hiến pháp 1946 luôn là sợi chỉ đỏ xuyên suốt tất cả các bản Hiến pháp và toàn bộ hệ thống pháp luật của nước ta. Nhiều nước trên thế giới tổ chức Ngày Pháp luật như một ngày hội để “thượng tôn pháp luật”, tôn vinh Hiến pháp – đạo luật gốc của mỗi quốc gia. Hiện có khoảng 40 quốc gia lấy ngày ký, ban hành hoặc thông qua Hiến pháp để tổ chức kỷ niệm Ngày Pháp luật hàng năm của mình. Tính đến ngày 31/5/2012, đã có 63/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và 06 bộ, ngành Trung ương triển khai thực hiện mô hình này đã đem lại hiệu quả thiết thực.
Chính vì vậy, ngày 09/11 - Ngày ban hành Hiến pháp đầu tiên 1946 được Chính phủ xác định là Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (gọi tắt là Ngày Pháp luật).
Tại Điều 8 Luật Phổ biến giáo dục pháp luật năm 2012 quy định: “Ngày 9/11 hằng năm là Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Ngày Pháp luật được tổ chức nhằm tôn vinh Hiến pháp, pháp luật, giáo dục ý thức thượng tôn pháp luật cho mọi người trong xã hội”.
Hưởng ứng Ngày pháp luật Việt Nam 9/11- năm 2023, trường THPT Trần Hữu Trang với khẩu hiệu: “Hiểu biết và chấp hành pháp luật là bảo vệ chính mình và cộng đồng, vì một xã hội dân chủ, công bằng, văn minh”, toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên và các em học sinh cam kết tuân thủ đúng pháp luật, nâng cao hiệu quả trong việc phổ biến, giáo dục và thực thi Pháp luật.
Buổi sinh hoạt giúp các em có thêm một số thông tin thiết thực, mạng xã hội giúp kết nối với bạn bè, người thân, nắm bắt thông tin nhanh chóng. Có thể nói “tốc độ lan truyền thông tin trên mạng còn nhanh hơn tốc độ của ánh sáng”. Chỉ cần một thông tin của anh ca sĩ A, chị diễn viên B hay một tin chấn động nào đó được đăng tải lên thì trong chốc lát đã tiếp cận đến hàng triệu người dùng mạng.
Ngày nay, hầu hết học sinh từ THCS đến THPT đều được trang bị một chiếc điện thoại thông minh để phục vụ nhu cầu học tập, sinh hoạt. Đặc biệt rong năm học này, trong phần nội quy HS, nhà trường cũng có một số điều chỉnh, nổi bậc là cho phép HS mang ĐTDĐ đến trường, một vấn đề mà rất nhiều năm trước đó nhà trường cũng đã nhiều lần đắn đo nhưng vẫn chưa dám thực hiện.
… Điều này cũng dễ hiểu, bởi hiện nay hoạt động trên không gian mạng không còn là hoạt động “ảo” mà nó dường như trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống, có tác động trực tiếp, sâu rộng đến mọi mặt đời sống xã hội. Tình trạng đăng tải thông tin sai sự thật, thiếu kiểm chứng… trên không gian mạng ngày càng gia tăng với thủ đoạn tinh vi, gây thiệt hại nghiêm trọng về kinh tế, văn hóa, xã hội. Điều đó đòi hỏi việc bảo đảm an ninh trật tự xã hội cũng phải mở rộng phạm vi cả trên môi trường mạng hay còn gọi là An ninh mạng. Vì lẽ đó mà Luật An ninh mạng ra đời.
Luật An ninh mạng là một bộ luật đã được Quốc hội thông qua ngày 12/6/2018 và chính thức có hiệu lực từ 01/01/2019 với 7 chương, 43 Điều. Mặt dù trước đó đã có Luật An toàn thông tin mạng 2015 nhằm bảo vệ môi trường mạng, tuy nhiên nó vẫn chưa được phổ biến. Luật An ninh mạng 2018 ra đời, quy định trách nhiệm bảo vệ an ninh quốc gia, cũng như trật tự an toàn xã hội trên không gian mạng.
Tuy nhiên, không ít người vẫn còn lo ngại vì hiểu sai rằng Luật này giới hạn quyền tự do cá nhân trên không gian mạng. Đây là quan niệm sai, vì Luật không cấm sử dụng mạng xã hội (Facebook, Youtube, Zalo…), việc đăng tải, chia sẻ thông tin, mua bán, trao đổi vẫn diễn ra bình thường trên không gian mạng; Luật càng không cấm phát ngôn trên mạng, nhưng buộc chúng ta phải chịu trách nhiệm về phát ngôn của mình. Do đó, Luật An ninh mạng 2018 ra đời góp phần ngăn ngừa thông tin sai sự thật, bảo về quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.
Theo đó, các hành vi cơ bản bị CẤM về An ninh mạng 2018, bao gồm:
(1) Sử dụng không gian mạng, công nghệ thông tin, phương tiện điện tử vi phạm an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội như kêu gọi, vận động, xúi giục, đe doạ, gây chia rẻ, tiến hành hoạt động vũ trang hoặc dùng bạo lực nhằm chống chính quyền nhân dân.
(2) Lôi kéo tụ tập đông người gây rối. Chống người thi hành công vụ, cản trở hoạt động của cơ quan, tổ chức.
(3) Đăng tải, phát tán thông tin chống chính quyền nhân dân, đăng tải thông tin sai sự thật, bịa đặt, xúc phạm danh dự nhân phẩm, uy tín của người khác.
(4) Đăng tải, thông tin dâm ô, đồi truỵ phá hoại thuần phong mỹ tục của d6n tộc, đạo đức xã hội.
(5) Đăng tải thông tin thuộc bí mật nhà nước, bí mật công tác, bí mật kinh doanh, bí mật cá nhân và đời sống riêng tư trái quy định pháp luật.
(6) Chiếm đoạt tài sản, tổ chức đánh bạc, đánh bạc qua mạng Internet
(7) Tuyên truyền, quảng cáo, mua bán dịch vụ hàng hoá thuộc danh mục cấm theo quy định pháp luật.
(8) Xúi giục, lôi kéo, kích động người khác phạm tội.
- Câu hỏi đặt ra là: “Pháp luật sẽ xử lý ra sao đối với hành vi đăng tải thông tin sai sự thật? Việc tự ý đăng thông tin cá nhân, hình ảnh của người khác lên mạng sẽ bị xử phạt thế nào?”
Vừa qua Chính phủ đã ban hành Nghị định 13/2023 về Bảo vệ dữ liệu cá nhân, NĐ này có hiệu lực từ ngày 01/7/2023.
Dữ liệu cá nhân là gì?
Là thông tin dưới dạng ký hiệu, chữ viết, chữ số, hình ảnh, âm thanh hoặc tương tự trên môi trường điện tử gắn liền với một con người cụ thể hoặc giúp xác định một con người cụ thể.
Dữ liệu cá nhân gồm: dữ liệu cá nhân cơ bản và dữ liệu cá nhân nhạy cảm.
⁕ Dữ liệu cá nhân cơ bản:
- Họ, tên khai sinh, tên gọi khác (nếu có);
- Ngày, tháng, năm sinh; năm chết hoặc mất tích; Hình ảnh cá nhân.
- Giới tính; Quốc tịch; Tình trạng hôn nhân;
- Nơi sinh, nơi đăng ký khai sinh, nơi thường trú, nơi tạm trú, địa chỉ liên hệ;
- Số điện thoại, số CMND, Số tài khoản cá nhân; số định danh cá nhân, số hộ chiếu, số giấy phép lái xe, số mã số thuế cá nhân, số bảo hiểm xã hội, số thẻ BHYT.
⁕ Dữ liệu cá nhân nhạy cảm: Là dữ liệu gắn liền quyền riêng tư cá nhân, mà khi bị xâm phạm sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân như:
- Quan điểm chính trị, tôn giáo; Nguồn gốc chủng tộc; đặc điểm di truyền.
- Tình trạng sức khỏe, đời tư; xu hướng tình dục của cá nhân;
- Dữ liệu về tội phạm, hành vi phạm tội; Thông tin khách hàng của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài,…
Theo đó, bảo vệ dữ liệu cá nhân là hoạt động phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, xử lý hành vi vi phạm liên quan đến dữ liệu cá nhân theo pháp luật.
Ø Mặt dù Luật an ninh mạng đã quy định cụ thể về Một số hành vi bị cấm trên không gian mạng (Điều 8 Luật An ninh mạng 2018).
Tuy nhiên, hiện nay pháp luật chưa có định nghĩa cụ thể về hành vi quay lén. Dựa trên thực tiễn, hành vi quay lén được hiểu là một người sử dụng một hoặc nhiều phương tiện như camera, điện thoại, máy quay… để ghi hình một người khác khi chưa được sự cho phép của người bị quay.
Theo Bộ luật dân sự 2015 và Nghị định 15/2020/NĐ-CP, mọi hành vi nhằm thu thập, lưu trữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân mà chưa được sự đồng ý của người đó và vi phạm pháp luật. Tùy thuộc vào mục đích, mức độ của hành vi kể cả học sinh có thể bị xử phạt hành chính hoặc xử lý hình sự, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo pháp luật.
Cụ thể:
- Hành vi tung tin sai sự thật lên mạng mà chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm có thể bị xử phạt 10 - 15tr đồng hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự và phải gỡ bỏ thông tin đó. (Điều 101 NĐ 15/2020/NĐ-CP, sửa đổi tại NĐ 14/2022/NĐ-CP).
- Hành vi tung tin sai sự thật mà đủ yếu tố cấu thành tội phạm có thể bị tuy cứu các tội: Tội vu khống; Tội làm nhục; Tội lợi dụng quyền tự do dân chủ với mức phạt từ 3 đến 7 năm tù (Điều 155 Bộ Luật hinh sự 2015 sửa đổi 2017).
Mạng xã hội mang đến cho chúng ta rất nhiều lợi ích nhưng cũng hàm chứa không ít rũi ro. Chúng ta cần biết cách sử dụng mạng xã hội một cách đúng đắn, chọn lọc thông tin, khai thác, quản lý, sử dụng thông tin trên không gian mạng một cách an toàn, thông minh. Tránh đăng tải hay chia sẻ các thông tin chưa được kiểm chứng hoặc không chính thống. Trang bị kỹ năng bảo vệ thông tin cá nhân của mình và của người khác trên không gian mạng.
Với khẩu hiệu: “Hiểu biết và chấp hành pháp luật là bảo vệ chính mình và cộng đồng, vì một xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên và các em học sinh cam kết tuân thủ đúng pháp luật, nâng cao hiệu quả trong việc phổ biến, giáo dục Pháp luật, thực thi và lan toả rộng rãi ý thức thượng tôn pháp luật không chỉ 1 ngày mà cả 365 ngày.
Hi vọng sau buổi sinh hoạt, mỗi cán bộ, giáo viên, nhân viên và các em học sinh sẽ luôn là những người dùng mạng xã hội thông minh và ứng xử có văn hoá và là những người tuyên truyền cho tất cả mọi người xung quanh.
“Hãy đối xử với người khác bằng cách mà chúng ta muốn được đối xử.”
Kính chúc toàn thể giáo viên, nhân viên và các em học sinh một tuần mới làm việc vui tươi, hiệu quả.
Chúng ta có thể chủ động tìm hiểu thêm thông tin tại:
1/ Luật An Ninh Mạng 2018 - Luật số: 24/2018/QH14 ngày 12/6/2018.
Hiệu lực thi hành từ 01/01/2019.
2/ Nghị định 13/2023/NĐ-CP ngày 17/4/2023 Bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2023.
3/ Tài liệu Hướng dẫn kỹ năng khai thác thông tin và văn hoá ứng xử trên môi trường mạng (Ban hành Kèm theo Công văn số 1745/STTTT-TTĐT ngày 21/6/2023 của Sở Thông tin và Truyền thông).
Người báo cáo: Cô Trần Thị Yến Ngọc